![](/media/lib/523/n-swkatarzyna-e87eb3cff7f2636083ffedd47bb03b59.jpg)
W średniowiecznym palimpseście odkryto fragment zaginionego pierwszego katalogu gwiazd
19 października 2022, 17:28Katalog Gwiazd Hipparchosa z Nikei jest pierwszym w dziejach ludzkości spisem koordynat wielu obiektów niebieskich. To słynne dzieło jest nam jednak nieznane, zaginęło. O jego istnieniu wiemy z przekazów, m.in. Klaudiusza Ptolemeusza (100 r. – 168 r.). Naukowcy z Francji i Wielkiej Brytanii donieśli właśnie o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Jeden ze średniowiecznych palimpsestów z klasztoru św. Katarzyny na Półwyspie Synaj skrywa pod chrześcijańskim tekstem fragment Katalogu Hipparchosa.
![](/media/lib/523/n-dendroglify-14edace9af7eea566afa218c8f12268e.jpg)
Dendroglify na baobabach: słabo poznana spuścizna australijskich Aborygenów
14 października 2022, 11:21Na odległej australijskiej Pustyni Tanami trwa wyścig z czasem, którego celem jest udokumentowanie tamtejszych dendroglifów – rysunków wyrytych w baobabach przed setkami, a może nawet tysiącami lat. Australijskie dendroglify (arborglify) to niezwykle intrygująca forma ekspresji kulturowej Aborygenów. W przeciwieństwie do słynnych australijskich petroglifów są one słabo poznane
![](/media/lib/516/n-alexander_the_great_mosaic-604e63ac2e5fa1583f7b7dcf7f2e106e.jpg)
Wirus opryszczki jest młodszy niż przypuszczano. Aleksander Wielki pomógł mu się rozpowszechnić
24 sierpnia 2022, 12:48DNA pozyskane z zębów zmarłych przed wiekami ludzi wskazuje, że wirus opryszczki HSV-1, jest znacznie młodszy niż przypuszczano, a rozpowszechnił się na świecie wskutek wynalezienia romantycznych pocałunków i podbojów Aleksandra Wielkiego. Dotychczas sądzono, że HSV-1 pojawił się w Afryce przed ponad 50 000 laty, jednak z artykułu opublikowanego na łamach Science Advances dowiadujemy się, że wirus ten powstał około 5000 lat temu.
![](/media/lib/515/n-klasztorcambridge-10f862f4b1222840b9d0a2bd80593d13.jpg)
Zaskakujące odkrycie. Średniowieczni mnisi częściej mieli pasożyty niż ubodzy robotnicy rolni
20 sierpnia 2022, 10:59Archeolodzy, którzy zbadali ślady pasożytów w organizmach mieszkańców średniowiecznego Cambridge ze zdumieniem stwierdzili, że miejscowi mnisi byli narażeni na dwukrotnie większe ryzyko zarażenia pasożytami przewodu pokarmowego niż ludność świecka. Działo się tak pomimo tego, że w tym czasie augustiańskie klasztory wyposażone były w osobne toalety i miejsca, w których można było umyć ręce
![](/media/lib/505/n-warszawski-fbcf2d6c360efeb5e69ff13f529f4621.jpg)
Ukazał się najnowszy światowy ranking uniwersytetów. Polska nie ma się czym pochwalić
29 lipca 2022, 11:58Opublikowana przed kilkoma dniami Lista szanghajska czyli Akademicki Ranking Światowych Uniwersytetów (ARWU) za rok 2021 po raz kolejny pokazuje, jak olbrzymi dystans dzieli polskie uczelnie do podobnych instytucji z innych krajów. Tradycyjnie też widoczna jest dominacja amerykańskiej nauki, chociaż jej przewaga nad innymi krajami powoli topnieje.
![](/media/lib/511/n-wladca-6626f15e67ba036d57d6f28cec700976.jpg)
Duży fort z czasów Królestwa Partów może być zaginionym królewskim miastem Natounia
21 lipca 2022, 10:03W górach Zagros w Iraku archeolodzy badają fort Rabana-Marquly sprzed ponad 2000 lat. Bardzo dobrze zachowane stanowisko, które ze względu na górzysty teren nie zostało zniszczone przez działalność rolniczą, otoczone jest 4-kilometrowym murem obronnym, wewnątrz którego znajdują się dwie osady, Rabana i Merquly. Po 13 latach prac badacze stwierdzili, że Rabana-Marquly może być zaginionym miastem Natounia.
![](/media/lib/508/n-wycinka-e6e5fd8a4c0703e83d62e5247161e070.jpg)
Utrata bioróżnorodności powoduje obniżenie ratingów kredytowych i wpycha kraje w spiralę zadłużenia
23 czerwca 2022, 10:23Ekonomiści z Cambridge University, University of London i innych brytyjskich uczelni opracowali pierwszy raport pokazujący, w jaki sposób degradacja środowiska naturalnego wpływa na finanse publiczne, a przez to na ratingi kredytowe krajów. Z raportu wynika, że utrata bioróżnorodności już w tej chwili może w znaczący sposób obniżać ratingi, a Chiny i Indonezja mogą z powodu zniszczeń środowiskowych już w roku 2030 spaść o 2 miejsca w międzynarodowych ratingach.
![](/media/lib/506/n-kura-263e7226c546a51e2de96cc1d5e5a66c.jpg)
Kury udomowiliśmy bardzo późno i nie po to, by je zjadać
7 czerwca 2022, 11:45Kury to najbardziej rozpowszechnione zwierzęta domowe. Według autorów dwóch opublikowanych właśnie badań, drób został udomowiony później, niż wielu sugerowało, jego udomowienie mogło wiązać się z uprawą ryżu i prosa, a kury były początkowo uznawane za egzotyczną ciekawostkę i dopiero wiele wieków od udomowienia uznano je za źródło pożywienia.
![](/media/lib/506/n-procesorglony-7cea725bd5845c2c93fc9364bd2b6875.jpg)
Zasilany fotosyntezą procesor działa od roku bez przerwy
6 czerwca 2022, 07:22W piśmie Energy & Environmental Science ukazał się artykuł opisujący mikroprocesor zasilany procesem fotosyntezy. Twórcami niewielkiego systemu są naukowcy z University of Cambridge, a ich procesor pracuje bez przerwy od ponad roku. Ich badania dają nadzieję na stworzenie stabilnego, odnawialnego źródła zasilania dla niewielkich urządzeń.
![](/media/lib/503/n-kolekcja-89b52ef45c956119a239f90c72aa6aca.jpg)
Niezwykła kolekcja, która rozstrzygnęła spór dot. ewolucji, odnaleziona w zbiorach muzeum
17 maja 2022, 10:11W magazynach Muzeum Zoologii Uniwersytetu w Cambridge odkryto słoje z nieskatalogowanymi okazami dziobaków i kolczatek sprzed 150 lat. Okazy pozyskał w XIX w. William Caldwell. Odegrały one kluczową rolę w udowodnieniu, że niektóre ssaki składają jaja.